انواع نورپردازی
نورپردازی شاخه‌ای از علم است که در مهندسی برق نیز به آن پرداخته می‌شود. لازم است بدانید، شاخه نورپردازی نیز به دسته‌ها یا انواع مختلفی تقسیم بندی شده است. به طور کلی تقسیم بندی نورپردازی‌ها به دو دسته کلی، یعنی مطابقت با محل استفاده از نور و مطابقت با مفاهیم کاربردی تقسیم می‌شود. هر یک از این دو دسته نیز خود معنا و مفهوم جداگانه دارند که در ادامه برای شما می‌‌آوریم.
تقسیم بندی انواع نورپردازی به صورت کلی عبارتند از:
نور پردازی بر طبق مفاهیم کاربردی
نور پردازی بر طبق محل استفاده
انواع نورپردازی بر طبق مفاهیم کاربردی آن
در وهله اول به دسته بندی نورها و مفاهیم کاربردی آن خواهیم پرداخت. در یک توضیح کوتاه لازم است بدانید، عملکردهای مختلف نورپردازی و کاربرد آن در روشنایی مد نظر است. در این دسته به مواردی چون نوع بنا، فضای داخلی و اجسام اطراف، توان نوری، تابش، شارنوری، رنگ و زاویه تابش توجه می‌شود. نور پردازی براساس عملکرد و کاربرد نیز دارای زیر مجموعه‌های مختلف است.
نورپردازی‌ها از لحاظ کاربرد و عملکرد عبارتند از:
نورپردازی وظیفه‌ای
نورپردازی تاکیدی
نورپردازی عمومی
نورپردازی تزئینی
نورپردازی وظیفه‌ای
یکی از پرکابردترین و اصلی‌ترین نورپردازی‌ها در محیط‌های مختلف نوع وظیفه‌ای است. البته برای اطلاع بیشتر بهتر است بگوییم، روشنایی وظیفه‌ای به نور پردازی موضوعی نیز شناخته می‌شود. نام این مدل نورپردازی، خود نشان دهنده نوع کارکرد آن است. زیرا روشنایی وظیفه‌ای در واقع نوری کمک کننده به نور پردازی‌های عمومی است.
این مدل تجهیزات نوری در واقع وظیفه دارند، برای راندمان و بازدهی بالاتر در کنار مدل عمومی نورپردازی‌ها قرار بگیرند. به عبارت دیگر نورپردازی موضعی یا وظیفه‌ای، مکل نور عمومی است که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت. دقت داشته باشید که استفاده از این منبع نور به نوعی با هدف خاص است و سبب ایجاد سایه روشن در محیط می‌شود.
برخی از روشنایی‌های وظیفه‌ای شامل چراغ آویزهای روی کابینت و یا اتاق مطالعه، لامپ‌های رومیزی درون اتاق خواب یا اتاق کار و چراغ‌های زیر کابینتی جهت نورپردازی کانتر و. . . می‌شود.
نورپردازی تاکیدی
یکی دیگر از نورپردازی‌های مطابق با عملکرد و مفهوم، روشنایی‌های تاکیدی هستند. به نور تاکیدی نور متمرکز نیز گفته می‌شود. باز هم می‌توان از نام این نوع روشنایی به ماهیت اصلی و کارکرد آن پی برد. هدف یا کاربرد نورپردازی تاکیدی، روشن کردن یا برجسته کردن یک محیط خاص است. در واقع یکی از کاربردهای اصلی نورپردازی‌ها و تکنیک‌های معماری و دکوراسیون، استفاده از نور متمرکز یا تاکیدی است. این نور با استفاده از تجهیزاتی جهت تنظیم زاویه نور و قدرت تابش برای نمایش یک محصول یا یک فضا بسیار مناسب است.
برخی از تجهیزات نوری تاکیدی شامل چراغ‌های دکوراتیو، بالا تابلویی، دفنی یا توکار و ریلی یا مونوریل می‌شود. این مدل روشنایی‌ها برای دکوراسیون مدرن، گالری نقاشی، جواهری‌ها و… به کار می‌رود.
نورپردازی عمومی
نور پردازی عمومی یا محیطی نیز اصلی‌ترین مدل از انواع نورپردازی‌هاست. این منبع نوری وظیفه دارد نور کلی و عمومی محیط را به بهترین شکل ممکن تامین کند. این نور در منازل، محیط‌های کاری، آموزشی، فروشگاه‌ها و… به کار می‌رود. نور ساطع شده از روشنایی‌های محیطی باید به صورت یکنواخت همه محیط را روشن کنند. عدم وجود سایه بر محیط، یکی از نکات اصلی و قابل اهمیت در هنگام نصب منابع نوری عمومی است. تجهیزات عمومی بسیار گسترده هستند و با توجه به کاربرد، ابعاد محیط و نوع محل استفاده از آن نصب می‌شود.
برخی از نورپردازی‌های عمومی یا وظیفه‌ای شامل انواع لوسترها، چراغ‌های آویزی، پنل سقفی، نورافکن‌ها، دیوارکوب‌ها، مهتابی‌ها و… می‌شود. براساس ابعاد و نوع دکوراسیون می‌توان از هر یک از این تجهیزات به خوبی استفاده کرد. برای مثال نور تالارها از لوسترهای بلند و پر نور تامیین می‌شود.
نورپردازی تزئینی
یکی دیگر از جنبه‌های روشنایی که در دسته بندی انواع نورپردازی قرار می‌گیرد، نورهای تزئینی هستند. همانطور که می‌دانید یکی از ویژگی‌های تجیهزات روشنایی چون ماژول دیجیتال، والواشر، ماژول درایور خور و یا انواع دیگر جهت زیباسازی محیط نیز به کار می‌روند. تاثیر نورها در محیط به قدری زیاد است که می‌توان یک محیط کوچک را از نظر بصری به یک محیط وسیع تبدیل کنند. ایجاد حس آرامش و زیبایی نیز با تجهیزات نوری تزئینی ممکن می‌شود. به عبارت دیگر هدف از به کارگیری نورهای تزئینی صرفا روشن کردن فضا نیست. بلکه هدف جلوه بخشیدن و زیبا کردن یک محیط است. نورهای تزئینی به خصوص در شب یکی از خلاقانه‌ترین مهندسی‌ها برای داشتن یک محیط زیبا و چشم نواز هستند.
نورپردازی‌های تزئینی شامل انواع چراغ‌های پارکی با رنگ‌های زیبا، ریسه‌های تنظیم کننده رنگ و تایمردار و… می‌شوند. این چراغ‌ها در فضای داخلی منازل، اتاق‌ها، تالار، پارک، خیابان، باغ و… نصب می‌شوند.
انواع نورپردازی بر طبق محل استفاده از آن
همانطور که در ابتدای مقاله نیز عنوان کردیم، نوع دیگری از تقسیم بندی نورپردازی‌ها از لحاظ محل استفاده است. به این معنا که نور مورد نظر یک محیط، براساس نمای ساختمان، فضای داخلی و خارجی تقسیم بندی می‌شود. روشنایی برای پارک، ایستگاه‌ها، میدان‌ها، باغ‌ها، بیلبوردها و… کاملا متفاوت است. با توجه به نوع محیط، استانداردها، تولید نور، تجهیزات روشنایی و… می‌توان یک نورپردازی مناسب و زیبا را برای یک محیط اجرا کرد.
جهت مشاهده انواع محصولات روشنایی کلید کنید.